Açık Kapı İlkesi Nedir ?
Açık Kapı İlkesi; ‘Kooperatif’ kavramına uzak kişiler tarafından pek duyulabilecek bir terim değildir. Aslında adından da anlaşılacağı üzere kişilere ‘açık kapı’ sunmayı sağlayan ve bu özelliğiyle kooperatiflerin limited ve anonim şirketlerden ayrılmasını sağlayan ilkedir. Bir kooperatife katılmadan önce herhangi bir çekinceniz ya da soru işaretleriniz varsa sizi güven verecek en önemli ilkedir. Peki bu kadar güven vereceği söylenen açık kapı ilkesi nedir?
Açık Kapı İlkesi
Bir ortaklığa veya bir kooperatife, kişinin istediği zamanda dahil olması ve yine istediği zamanda gruptan ayrılması hakkına Açık Kapı İlkesi denir. Kooperatifler; dayanışma, yardımlaşma veya kefalet amacıyla, tüzel kişiler, dernekler, belediyeler, köyler, özel idareler ve cemaatler tarafından kurulup yönetilebilmektedir. Bu amaca yönelik bir araya gelen kişiler sosyal ve mesleki geçimlerin sürdürülmesini ve korunmasını sağlamanın yanı sıra ekonomik menfaatleri de göz önünde bulundurabilmektedir. Kooperatifler bu özelliği bakımından da limited ve anonim şirketlerinden ayrılmaktadır. Anonim ve limited şirketlerde sermaye artırımı amacıyla yapılan kişisel istekler reddedilmektedir.
Açık Kapı İlkesi, Uluslararası Kooperatifler Birliği’nin kuruluşundan beri kabul edilen 7 ilkenin başında gelmektedir. Bu ilke, bir kişiyi herhangi bir kooperatife üye olmaya zorlamayı engellemektedir. Ayrıca üye olmayı zorlaştırmama amacı da bulunmaktadır. Kooperatiflerde üye sayılarını sınırlamamak, yöneticilerin ya da yetkili kişilerin eline değil de objektif şartların sağlanmasıyla dahil olmak gibi özellikler de taşımaktadır. Kooperatifler değişen sermayeli ve ortaklı kuruluşlar olduklarından dolayı bu ilke oluşumun içerisinden bulunan bütün üyelerin hakkıdır.
Kooperatiflerde Açık Kapı İlkesi
Mesleki birlik ve faaliyet alanı gibi konular, açık kapı ilkesinden yararlanabilmek açısından oldukça önemlidir. Kooperatiflerde açık kapı ilkesi yukarıda bahsettiğimiz kadar geniş sınırlı değildir. Bir kooperatife üye olmayı düşünen kişinin, o kooperatifin faaliyet alanıyla ilgili olması gerekmektedir. İnşaat alanı ile ilgili bir kooperatife dahil olmak isteyen kişilerin mimarlık, mühendislik gibi alanlarda bir mesleğe sahip olması gerekmektedir.
Bu düşünce yapısı açık kapı ilkesiyle çelişiyor olsa da kooperatifin kuruluş amacına uygun hareket edebilmek açısından önemli bir detaydır.
