Ayni Hak Nedir ?
Bir hukuk terimi olan ve emlak sektöründe de kullanılan bu kelimeler, işin içinde bulunmayan insanlar tarafından çok da bilinmemektedir. Herhangi bir dava, miras ya da ev kiralama durumlarında karşımıza çıkan ayni hak nedir, mülkler üzerinde kişilerin hakları nelerdir soruları hakkında yanlış bilgiler dolaşmaktadır. Ayni hak nedir ve ayni hak çeşitleri nelerdir sorularınızı cevaplayarak haklarınızın farkında olmanızı sağlamaya çalışacağız.
Türk Medeni Kanunu’na göre ayni hak, taşınır veya taşınmaz mal üzerinde direkt egemenlik hakkının bulunması olarak tanımlanmaktadır. Ayni haklar; kamuya açıklık, mutlaklık ve belirlilik ilkeleriyle birleştirilerek eşyalar üzerinde kurularak herkese karşı iddiada bulunabilme hakkı vermektedir. Burada söz edilen ‘eşya’ taşınabilen veya taşınamayan, paraya çevrilebilecek bir değere sahip olan her türlü maldan bahsedilmektedir. Ayni haklar, kanun önünde aksi iddia edilmediği sürece devredilebilmektedir.
Ayni Hak Çeşitleri Nelerdir ?
Ayni haklar sınırlı ayni haklar ve sınırsız ayni haklar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
-
Sınırsız Ayni Hak
Bu en geniş hak olarak bilinmektedir ve kişiye mülkiyet hakkı sağlamaktadır. Bu hak kişilere söz konusu yapıyı kullanma, tasarrufta bulunma ve yararlanma hakkı vermektedir.
-
Sınırlı Ayni Hak
Bu hak ise kişinin tasarrufta bulunma hakkını kısıtlamaktadır. Kişilerin sınırlı ayni hakla sadece yararlanma ve kullanma hakları bulunmaktadır. Sınırlı ayni haklar taşınmaz yükü, irtifak ve rehin hakkı olarak ayrılmaktadır.
- İrtifak Hakları: Başkasına ait olan bir taşınmazı veya taşınırı kullanmayı sağlamaktadır.
- Rehin Hakları: Taşınır veya taşınmaza sahip kişinin herhangi bir borcunu ödeyememesi durumunda alacaklı kişinin, hak sahibine ait malları satarak söz konusu borcu kapatma hakkı bulunmaktadır.
- Taşınmaz Yükü: Kinin sahip olduğu taşınmazı, mülkiyetini elinde bulundurmak şartıyla başka bir kişiye kullanması için izin vermesine denmektedir.
